Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητριών/φοιτητών στις διαδικασίες συγκρότησης, τις βασικές έννοιες και τις θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές της ανθρωπολογικής επιστήμης, καθώς και στα κυριότερα πεδία του ανθρωπολογικού στοχασμού.
Ειδικότερα, το μάθημα χωρίζεται σε τέσσερις ευρύτερες ενότητες.
Η πρώτη (εβδομάδες 1-3) αφορά στις ιστορικές διαδικασίες που οδήγησαν στη συγκρότηση της ανθρωπολογικής επιστήμης ως διακριτής ακαδημαϊκής πειθαρχίας στο πλαίσιο των κοινωνικών επιστημών.
Η δεύτερη ενότητα (εβδομάδες 4-5) είναι αφιερωμένη στις διαφορετικές πολιτισμικές εκδοχές της ανθρωπολογίας. Ειδικότερα, εξετάζονται οι ιδιαίτερες επιστημολογικές, θεωρητικές και μεθοδολογικές αφετηρίες, αλλά επίσης οι αλληλεπιδράσεις και οι ανταλλαγές μεταξύ της γερμανικής «Volkskunde/Völkerkunde», της γαλλικής «Ethnologie», της βρετανικής «Social Anthropology» και της αμερικανικής «Cultural Anthropology».
Στην τρίτη ενότητα (εβδομάδες 6-7) εξετάζονται οι θεωρητικές συγκλίσεις και οι μεθοδολογικοί επαναπροσδιορισμοί στο πλαίσιο της σύγχρονης «παγκοσμιοποιημένης» ανθρωπολογίας. Σε ό,τι αφορά στο θεωρητικό επίπεδο, εξετάζονται, συνοπτικά, ρεύματα όπως η συμβολική ανθρωπολογία, η πολιτισμική κριτική, οι μετα-αποικιακές σπουδές, αλλά και η «οντολογική» προσέγγιση. Σε ό,τι αφορά στη μέθοδο, εξετάζεται ο επαναπροσδιορισμός της επιτόπιας εθνογραφικής έρευνας και η ανάδυση πιο σύνθετων, «πολυ-τοπικών» και δυνητικών (virtual) μορφών εθνογραφίας.
Η τελευταία ενότητα (εβδομάδες 8-13) αφορά στα βασικά πεδία έρευνας της ανθρωπολογίας, με ιδιαίτερη έμφαση στις πολιτισμικές και συμβολικές διαστάσεις του ανθρώπινου βίου. Ειδικότερα, εξετάζονται ζητήματα όπως η γλώσσα και τα συστήματα επικοινωνίας, οι μορφές πολιτισμικής έκφρασης και καλλιτεχνικής δημιουργίας, τα συμβολικά συστήματα, οι ταξινομικές λογικές και η σημασία τους στη συγκρότηση των κοινωνικών ταυτοτήτων, η οικονομία και τα συστήματα ανταλλαγής και, τέλος οι μορφές εννοιολόγησης, οργάνωσης και επιτέλεσης των σχέσεων εξουσίας.
- Διδάσκων: Theodoros Spyros